Sociale en emotionele ontwikkeling van jeugd met een Taalontwikkelingsstoornis

Kinderen met een Taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben ernstige problemen in het leren en gebruiken van hun eerste taal. Deze problemen worden niet veroorzaakt door andere problemen, zoals gehoorproblemen, een autisme spectrum stoornis of een intellectuele beperking.

Het EmoTOS project

Taalproblemen van kinderen met een TOS maken communicatie lastiger. Daardoor kunnen deze kinderen minder leren van hun sociale omgeving. Dit bemoeilijkt hun sociale en emotionele ontwikkeling. EmoTOS is een onderzoeksproject naar de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen met een TOS. Welke problemen ervaren deze kinderen wel én niet? En welke factoren spelen mee bij het ontstaan en in stand houden van deze problemen?

Het onderzoek laat zien dat kinderen met een TOS meer kans hebben op sociale problemen, zoals problemen met vrienden en gepest worden. Kinderen met een TOS die minder begrip hebben van de eigen emoties, hebben ook meer sociale problemen. Ook minder begrip van andermans emoties en minder emotie regulatie dragen bij aan het ontstaan van verschillende problemen. Ook hebben kinderen met een TOS hebben internaliserende problemen (depressie of sociale angst), en externaliserende problemen. Bij jonge kinderen met een TOS komt agressie vaker voor en bij oudere kinderen zijn er meer gedragsproblemen. Problemen in de emotionele ontwikkeling overschaduwen vaak de invloed van de ernst van de taalstoornis. In de begeleiding en behandeling moet daarom veel aandacht zijn voor de ontwikkeling van emotionele competentie, naast de taalbehandeling.

Er is veel variatie binnen de groep van kinderen met een TOS. Sommige kinderen ervaren weinig of geen problemen, terwijl andere kinderen veel en sterke problemen ervaren.

People involved

Psychology - Neeltje van den Bedem, Carolien Rieffe, Julie Dockrell (University College London)

Dutch Foundation for Deaf and Hard of Hearing Children (NSDSK) - Karin Wiefferink

‍

Key publications

• Kruythoff, A., Wiefferink, K, Uilenburg, N., & Rieffe, C. (2019). Parent-implemented early language intervention programme for late talkers: parental communicative behaviour change and child language outcomes at 3 and 4 years of age. International Journal of Language and Communication Disorders, 54, 451-464.
• Rieffe, C., & Wiefferink, C.H. (2017). Happy faces, sad faces; Emotion understanding in toddlers and preschoolers with language impairments. Research in Developmental Disabilities, 62, 40-49. doi: 10.1016/j.ridd.2016.12.018
• Van den Bedem, N. P., Dockrell, J. E., Van Alphen, P. M., & Rieffe, C. (2020). Emotional competence mediates the relationship between communication problems and reactive externalizing problems in children with and without Developmental Language Disorder: A longitudinal study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(16), 6008. doi: 10.3390/ijerph17166008.
• Van den Bedem, N. P., Willems, D., Dockrell, J. E., Van Alphen, P. M., & Rieffe, C. (2019). Interrelation between Empathy and Friendship Development during (pre)adolescence and the moderating effect of Developmental Language Disorder: a Longitudinal study. Social Psychology, 28, 599–619. doi: 10.1111/sode.12353
• Download hier de EmoTOS brochure[BNvd1]  voor ouders en professionals.

‍

Download hier het proefschrift van Neeltje van denBedem.

‍